Zitierweise | cite as: Amarasiṃha <6./8. Jhdt. n. Chr.>: Nāmaliṅgānuśāsana (Amarakośa) / übersetzt von Alois Payer <1944 - >. -- 2. Dvitīyaṃ kāṇḍam. -- 11. manuṣyavargaḥ II. (Über Menschen). -- 4. Vers 39 - 50. (Anatomie III: Kopf). -- Fassung vom 2011-02-19. -- URL: http://www.payer.de/amarakosa3/amara211d.htm
Erstmals hier publiziert: 2011-02-19
Überarbeitungen:
©opyright: Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)
Dieser Text ist Teil der Abteilung Sanskrit von Tüpfli's Global Village Library
Meinem Lehrer und Freund Prof. Dr. Heinrich von Stietencron ist die gesamte Amarakośa-Übersetzung in Dankbarkeit gewidmet. |
Falls Sie die diakritischen Zeichen nicht dargestellt bekommen, installieren Sie eine Schrift mit Diakritika wie z.B. Tahoma.
Die Devanāgarī-Zeichen sind in Unicode kodiert. Sie benötigen also eine Unicode-Devanāgarī-Schrift.
39a./b. kaṇṭho galo 'tha grīvāyāṃ śirodhiḥ kandharety api कण्ठो गलो ऽथ ग्रीवायां शिरोधिः कन्धरेत्य् अपि ।३९ क। [Bezeichnungen für Hals:]
|
Colebrooke (1807): "The throat."
Im Hals werden die Gutturale - kaṇṭhya - कण्ठ्य des Sanskrit artikuliert: k, kh, g, gh, ṅ - क, ख, ग, घ, ङ
कण्ठ - kaṇṭha m., f., n.: Hals, Kehle
Abb.: कण्ठौ ।
Abb.: कन्ठः । Frau eines Salzverkäufers
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
Abb.: कन्ठः । Halsschmuck, Orissa - ଓଡ଼ିଶା
[Bildquelle:
Dietmut
Teijgeman-Hansen. --
http://www.flickr.com/photos/reisgekki/2754172072/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
गल - gala m.: Hals (zu gal 1: herabfallen, verschwinden; also: wo (Speisen) verschwinden, Schlucker)
Abb.: गलः । Schlucken
[Bildquelle: Medical Art Service Munich / Wellcome Images. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine Bearbeitung)]
39a./b. kaṇṭho galo 'tha grīvāyāṃ śirodhiḥ kandharety api कण्ठो गलो ऽथ ग्रीवायां शिरोधिः कन्धरेत्य् अपि ।३९ क। ग्रीवा - grīvā f.: Hals, Nacken (zu gṝ 1: schlucken), heißt:
|
Colebrooke (1807): "The neck."
शिरोधि - śirodhi f.: Kopfträger, Hals, Nacken
Abb.: शोरोधिः । Dienerin einer Prinzessin, Ajanta - अजिंठा, Maharashtra,
6./7. Jhdt. n. Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
कन्धरा - kandharā f.: Kopfträger (zu ka n.: erster Konsonant, Beginn, Kopf), Hals, Nacken
Abb.: कंधरा । Brautschleier, Bidhan Nagar, West Bengal
[Bildquelle: Gori Girl. --
http://www.flickr.com/photos/gorigirl/3773503095/. -- Zugriff am 2011-02-16.
-- Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
39c./d. kambugrīvā trirekhā sāvaṭur ghāṭā kṛkāṭikā कम्बुग्रीवा त्रिरेखा सावटुर् घाटा कृकाटिका ॥३९ ख॥ Ein Nacken, der drei Linien hat, heißt कम्बुग्रीवा - kambugrīvā f.: Muschel-Hals |
Colebrooke (1807): "One streaked with three lines. Like a shell : it is reckoned a mark of great destiny."
Abb.: Wie eine Muschel (hier richtig: Schnecke), Mangalore -
ಮಂಗಳೂರು,
Karnataka
[Bildquelle: wildxplorer. --
http://www.flickr.com/photos/krayker/2117748173/. -- Zugriff am 2011-02-18.
-- Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
Abb.: Wie eine Muschel. Cardita antiquata, Ratnagiri -
रत्नागिरी, Maharashtra
[Bildquelle: Vishal Bhave. --
http://www.flickr.com/photos/29480496@N05/3059433132/. -- Zugriff am
2011-02-18. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
39c./d. kambugrīvā trirekhā sāvaṭur ghāṭā kṛkāṭikā कम्बुग्रीवा त्रिरेखा सावटुर् घाटा कृकाटिका ॥३९ ख॥ [Dieser Nacken heißt:]
|
Colebrooke (1807): "Back of the neck. Or, according to another interpretation, the raised or straight part of the neck."
40a./b. vaktrāsye vadanaṃ tuṇḍam ānanaṃ lapanaṃ mukham वक्त्रास्ये वदनं तुण्डम् आननं लपनं मुखम् ।४० क। [Bezeichnungen für Mund / Gesicht:]
|
Colebrooke (1807): "The mouth. Also the face."
आस्य - āsya n.: Mund, Gesicht
Abb.: आस्ये । Sigiriya - සීගිරිය, Sri Lanka, 5. Jhdt. n. Chr.
[Bildquelle: Bernard Gagnon / Wikimedia. -- GNU FDLicense]
वदन - vadana n.: Sprechorgan, Mund, Gesicht, Vorderteil
Abb.: वदनम् । Ajanta - अजिंठा, Maharashtra, 6./7. Jhdt. n. Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
आनन - ānana n.: Atmungsorgan, Mund, Gesicht
Abb.: आननम् । Bodhisattva Padmapāṇi, Ajanta - अजिंठा, Maharashtra, 6./7.
Jhdt. n. Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
तुण्ड - tuṇḍa n.: Mund, Rüssel, Wichtigster
Abb.: तुण्डम् । Ein Bodhisattva, Ajanta - अजिंठा, Maharashtra, 6./7. Jhdt.
n. Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
वक्त्र - vaktra n.: Sprechorgan, Mund, Gesicht, Vorderteil
Abb.: वक्त्राणि । Ajanta - अजिंठा, Maharashtra, 7. Jhdt. n. Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
मुख - mukha n.: Mund, Gesicht, Vorderteil, Wichtigstes
Abb.: मुखे । Ellora - वेरूळ,
Maharashtra, um 850 n. Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
Abb.: मुखम् । Jaina mit Mundschutz, um keine Insekten versehentlich zu
töten, Ranakpur - राणकपुर, Rajasthan
[Bildquelle: Beth M. --
http://www.flickr.com/photos/bethmoon527/4502185245/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namenennung, keine kommerzielle Nutzung)]
Abb.: मुखम् । Maultrommel-Spieler, Remawand, Chhattishgarh
[Bildquelle:
Collin Key. --
http://www.flickr.com/photos/collin_key/4560649227/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
लपन - lapana n.: Plapperorgan, Mund
Abb.: लपने । (Nicht nur für Mund, auch für "Handy" ist लपन n.:
"Plappermittel" eine treffliche Bezeichnung)
[Bildquelle: Ken Banks, kiwanja.net. --
http://www.flickr.com/photos/kiwanja/3169408697/. -- Zugriff am 2011-02-18.
-- Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
40c./d. klībe ghrāṇaṃ gandhavahā ghoṇā nāsā ca nāsikā क्लीबे घ्राणं गन्धवहा घोणा नासा च नासिका ॥४० ख॥ [Bezeichnungen für Nase:]
|
Colebrooke (1807): "The nose."
Unter Beteiligung der Nase werden die Nasale - anunāsika - अनुनासिक des Sanskrit artikuliert: ṅ, ñ, ṇ, m, sowie Vokale mit anusvāra ṃ bzw. anunāsika - ङ, ञ, ण, म; अं, इं usw.
घ्राण - ghrāṇa n.: Riechorgan, Nase
Abb.: घ्राणम्
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
गन्धवहा - gandhavahā f.: Geruchsführende, Nase
Abb.: गन्धवहा । Parfum-Geschäft, Mumbai -
मुंबई,
Maharashtra
[Bildquelle: monika.monika. --
http://www.flickr.com/photos/juicycactus/2352782740/. -- Zugriff am
2011-02-18. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
घोणा - ghoṇā f.: Nase
Abb.: घोणा । Amme, um 1890
[Bildquelle: Raja Lala Deen Dayal (1844 - 1905)]
नासा - nāsā f.: Nase
Abb.: नासा । Jodhpur -
जोधाणा, Rajasthan
[Bildquelle:
Tom
Maloney. --
http://www.flickr.com/photos/lamoney/97461845/. -- Zugriff am 2011-02-15. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung, share alike)]
नासिका - nāsikā f.: Näschen
Abb.: नासिका । Schauspieler Om Puri - ਓਮ ਪੂਰੀ
[Bildquelle:
Bollywood Hungama / Wikimedia. --Creative
Commons Lizenz (Namensnennung)]
41a./b. oṣṭhādharau tu radanacchadau daśanavāsasī ओष्ठाधरौ तु रदनच्छदौ दशनवाससी ।४१ क। [Bezeichnungen für Lippen:]
|
Colebrooke (1807): "The lips. Properly the first (sing. ओष्ठः) is the upper lip; and the second (sing. अधरः) signifies the lower lip."
An den Lippen werden die Labiale - oṣṭhya - ओष्ठ्य des Sanskrit artikuliert: u, ū, o, au; p, ph, b, bh, m; v - उ, ऊ, ओ, औ; प, फ, ब, भ, म; व
ओष्ठाधर - oṣṭhādhara m. Dual: Ober- und Unterlippe = Lippen
Abb.:
[Bildvorlage: Speck-Made / Wikipedia. -- GNU FDLicense]
Abb.: ओष्ठाधराः ।
रदनच्छद - radanacchada m. Dual: Zahn-Bedecker, Lippenव्
Abb.: रदनचछदौ
। Schauspielerin Isha Narang -
ईशा नारंग, 2008
[Bildquelle:
Bollywood Hungama / Wikimedia. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
दशनवासस् - daśanavāsas n. Dual: Nachtquartier für die Zähne
Abb.: दशनवाससी
।
[Bildquelle und Malerin:
Barbara Backyard. --
http://www.flickr.com/photos/ladouseur/53406938/. -- Zugriff am 2011-02-18.
-- Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
41c./d. adhaḥ syāc cibukaṃ gaṇḍau kapolau tatparā hanuḥ अधः स्याच् चिबुकं गण्डौ कपोलौ तत्परा हनुः ॥४१ ख॥ Unterhalb der Lippen ist चिबुक - cibuka n.: Kinn |
Colebrooke (1807): "The chin."
Abb.: चिबुकम् । Einheimischer Lanzenträger, 1905
[Bildquelle: Raja Lala Deen Dayal (1844 - 1905)]
41c./d. adhaḥ syāc cibukaṃ gaṇḍau kapolau tatparā hanuḥ अधः स्याच् चिबुकं गण्डौ कपोलौ तत्परा हनुः ॥४१ ख॥ [Bezeichnungen für Wange:]
|
Colebrooke (1807): "The checks."
कपोल - kapola m.: Wange
Abb.: कपोलौ
। Sängerin Asha Bosle -
आशा भोसले, 2008
[Bildquelle: Bollywood Hungama /
Wikimedia. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
41c./d. adhaḥ syāc cibukaṃ gaṇḍau kapolau tatparā hanuḥ अधः स्याच् चिबुकं गण्डौ कपोलौ तत्परा हनुः ॥४१ ख॥ Unterhalb der Wangen ist हनु - hanu f.: Kinnlade, Unterkiefer |
Colebrooke (1807): "The jaw."
Abb.: हनुः । Wandmalerei, Rajasthan
[Bildquelle: ILRI/MacMillan. --
http://www.flickr.com/photos/ilri/4996283921/. -- Zugriff am 2011-02-16. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
Hanumant - der mit der Kinnlade
Abb.: हनुमान् - Hanumān, Akloli - अकलोली, Maharashtra
[Bildquelle:
ૐ Dey Alexander ૐ. --
http://www.flickr.com/photos/dey/2213309272/. -- Zugriff am 2011-02-18. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
Abb.: हनुमान् । Dussumier Hanuman Langur (Semnopithecus
dussumieri), Jaipur - जयपुर, Rajasthan
[Bildquelle: Thomas Schoch / Wikimedia. -- GNU FDLicense]
42a./b. radanā daśanā dantā radās tālu tu kākudam रदना दशना दन्ता रदास् तालु तु काकुदम् ।४२ क। [Bezeichnungen für Zähne:]
|
Colebrooke (1807): "Teeth."
An den Zähnen werden die Dentale - dantya - दन्त्य des Sanskrit artikuliert: ḷ; t, th, d, dh, n; l; s - ऌ; त, थ, द, ध, न; ल; स
रदन - radana m.: Aufreißer, Ritzer, Zahn
Abb.: रदनाः । Schauspielerin Zarine Khan, 2010
[Bildquelle:
Bollywood Hungama / Wikimedia. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
दशन - daśana m.: Beißer, Zahn
Abb.: दशनाः । Schauspieler Shahrukh Khan -
شاہ رُخ خان -शाहरुख़
ख़ान, 2004
[Bildquelle: NASA / Wikipedia. -- Public domain]
रद - rada m.: Ritzer, Zahn
Abb.: रदाः । Sängerin Usha Mangeshkar, 2007
[Bildquelle: Bollywood Hungama /
Wikimedia. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
दन्त - danta m.: Zahn
Abb.: दन्तरोगिनः । Zahnprobleme in Indien, 2011
[Bildquelle: GEEKSTATS. --
http://www.flickr.com/photos/geekstats/5320758870/. -- Zugriff am
2011-02-16. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung)]
Abb.: दन्तकाष्ठानि । Zahnputzstäbchen (vom Neem Tree - Nim-Baum -
Azadirachta indica A. Juss. 1830),
Ahmedabad - અમદાવાદ, Gujarat
[Bildquelle:
Meena Kadri. --
http://www.flickr.com/photos/meanestindian/3251243918/. -- Zugriff am
2011-02-15. -- Creative Commons Lizenz (Namensnennung,
keine Bearbeitung)]
Abb.: तृतीया दन्ताः । Gebrauchte dritte Zähne "second mouth", Jaipur - जयपुर, Rajasthan
[Bildquelle:
Meena Kadri. --
http://www.flickr.com/photos/meanestindian/221581069/. -- Zugriff am
2011-02-16. -- Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
42a./b. radanā daśanā dantā radās tālu tu kākudam रदना दशना दन्ता रदास् तालु तु काकुदम् ।४२ क। [Bezeichnungen für Gaumen:]
|
Colebrooke (1807): "The palate."
Am harten Gaumen werden die Palatale - tālavya -तालव्य des Sanskrit artikuliert: i, ī, e, ai; c, ch, j, jh, ñ; y; ś - इ, ई, ए, ऐ; च, छ, ज, झ, ञ; य; श
Am weichen Gaumen werden die Cacuminale - mūrdhanya - मूर्धन्य des Sanskrit artikuliert: ṛ, ṝ; ṭ, ṭh, ḍ, ḍh, ṇ; r; ṣ - ऋ, ॠ; ट, ठ, ड, ढ, ण; र; ष
Abb.: Lage des harten und weichen Gaumens
[Bildquelle: US Federal Government / Wikipedia. -- Public domain]
Abb.: Gaumen
[Bildquelle: Dozenist / Wikipedia. -- GNU FDLicense]
42c./d. rasajñā rasanā jihvā prāntāvoṣṭhasya sṛkvaṇī रसज्ञा रसना जिह्वा प्रान्ताव् ओष्ठस्य सृक्वणी ॥४२ ख॥ [Bezeichnungen für Zunge:]
|
Colebrooke (1807): "The tongue."
रसना - rasanā f.: Geschmacksorgan, Zunge
Abb.: रसना
। Thaipusam-Fest - தைப்பூசம்
der Tamilen, Kuala Lumpur, Malaysia
[Bildquelle:
June. --
http://www.flickr.com/photos/cayce/104671476/. -- Zugriff am 2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
जिह्वा - jihvā f.: Zunge
Abb.: जिह्वा । Göttin Kālī (काली), Rajgir -
राजगीर,
Bihar
[Bildquelle: Carol Mitchell. --
http://www.flickr.com/photos/webethere/2349389992/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine Bearbeitung)]
42c./d. rasajñā rasanā jihvā prāntāv oṣṭhasya sṛkvaṇī रसज्ञा रसना जिह्वा प्रान्ताव् ओष्ठस्य सृक्वणी ॥४२ ख॥ Die beiden Enden des Munds heißen सृक्वन् - sṛkvan n.: Mundwinkel. |
Colebrooke (1807): "The corners of the mouth."
Abb.: सृक्व ।
Thaipusam-Fest - தைப்பூசம்
der Tamilen, Singapur
[Bildquelle: Mimi_K. --
http://www.flickr.com/photos/mimk/377249548/. -- Zugriff am 2011-02-15. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung)]
43a./b. lalāṭam alikaṃ godhir ūrdhve dṛgbhyāṃ bhruvau striyau ललाटम् अलिकं गोधिर् ऊर्ध्वे दृग्भ्यां भ्रुवौ स्त्रियौ ।४३ क। [Bezeichnungen für Stirn:]
|
Colebrooke (1807): "The forehead."
ललाट - lalāṭa n.: Stirn
Abb.: ललाटम्
। Bindi (बिंदी), Mumbai, Maharashtra
[Bildquelle:
Meena Kadri. --
http://www.flickr.com/photos/meanestindian/408874302/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
Abb.: ललाटम्
। Goa
[Bildquelle:
Abhisek Sarda. --
http://www.flickr.com/photos/reallynuts/4438481970/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
Abb.: ललाटम्
। Ahmedabad - અમદાવાદ,
Gujarat
[Bildquelle:
Meena Kadri. --
http://www.flickr.com/photos/meanestindian/277548703/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
Abb.: ललाटम्
। Ahmedabad - અમદાવાદ,
Gujarat
[Bildquelle:
Meena Kadri. --
http://www.flickr.com/photos/meanestindian/274582574/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
Abb.: ललाटम्
। Pashupatinath - पशुपतिनाथ, Nepal
[Bildquelle: Jean-Marie Hullot / Wikimedia. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
Abb.: ललाटानि
। Katmandu, Nepal
[Bildquelle: Markus Koljonen / Wikimedia. -- GNU FDLicense]
43a./b. lalāṭam alikaṃ godhir ūrdhve dṛgbhyāṃ bhruvau striyau ललाटम् अलिकं गोधिर् ऊर्ध्वे दृग्भ्यां भ्रुवौ स्त्रियौ ।४३ क। Oberhalb der Augen sind die beiden भ्रू - bhrū f.: Augenbraue |
Colebrooke (1807): "The eye-brows."
Abb.: भ्रुवौ
43c./d. kūrcam astrī bhruvor madhyaṃ tārakākṣṇaḥ kanīnikā कूर्चम् अस्त्री भ्रुवोर् मध्यं तारकाक्ष्णः कनीनिका ॥४३ ख॥ Zwischen den beiden Augenbrauen ist कूर्च - kūrca m., n.: Büschel, Bündel, Wulst, Glabella |
Colebrooke (1807): "Space between the eye-brows."
"Glabella (neulat.), Stirnglatze, die haarlose Stelle zwischen den Augenbrauen." [Quelle: Meyers großes Konversations-Lexikon. -- DVD-ROM-Ausg. Faksimile und Volltext der 6. Aufl. 1905-1909. -- Berlin : Directmedia Publ. --2003. -- 1 DVD-ROM. -- (Digitale Bibliothek ; 100). -- ISBN 3-89853-200-3. -- s.v.]
Abb.:
कूर्चम्
। Milchmann
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
Abb.: कूर्चम्
।
Ahmedabad - અમદાવાદ,
Gujarat
[Bildquelle:
Meena Kadri. --
http://www.flickr.com/photos/meanestindian/160791406/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
Abb.: कूर्चम्
।
Melukote - ಮೇಲುಕೋಟೆ,
Karnataka
[Bildquelle:
Manish Bansal. --
http://www.flickr.com/photos/bansal98/2379374244/. -- Zugriff am 2011-02-15.
-- Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
43c./d. kūrcam astrī bhruvor madhyaṃ tārakākṣṇaḥ kanīnikā कूर्चम् अस्त्री भ्रुवोर् मध्यं तारकाक्ष्णः कनीनिका ॥४३ ख॥ Der Stern (तारका - tārakā f.: Stern, Augenstern, Pupille) des Auges heißt कनीनिका - kanīnikā f.: die Junge, Augenstern |
Colebrooke (1807): "Pupil of the eye."
तारका - tārakā f.: Stern, Augenstern, Pupille
Abb.: तारकाः । Kerala
[Bildquelle: CAR0LYN. --
http://www.flickr.com/photos/twodrifters/136737414/. -- Zugriff am
2011-02-16. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
कनीनिका - kanīnikā f.: die Junge, Augenstern
Abb.: कनीनिके । Filmschauspielerin Kareena Kapoor -
करीना कपूर,
2009
[Bildquelle: Bollywood Hungama /
Wikimedia. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
44. locanaṃ nayanaṃ netram īkṣaṇaṃ cakṣur akṣiṇī dṛg-dṛṣṭī cāśru netrāmbu rodanaṃ cāsram asru ca लोचनं नयनं नेत्रम् ईक्षणं चक्षुर्-अक्षिणी । [Bezeichnungen für Auge:]
|
Colebrooke (1807): "An eye."
नयन - nayana n.: Führungs-Organ, Auge
Abb.: नयनम् । Der Blinde und der Lahme: der Blinde trägt, der
Lahme führt
[Bildquelle: Johann Theodor de Bry (1561 - 1623). -- Public domain]
लोचन - locana n.: Sehorgan, Auge
Abb.: लोचने । Baby-Augen mit Kajal (काजल),
Indien
[Bildquelle:
jan
van schijndel. --
http://www.flickr.com/photos/vanschijndeljan/4208851291/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
ईक्षण - īkṣaṇa n.: Sehorgan, Auge
Abb.: ईक्षणे
। Kinderaugen mit Kajal (काजल),
Delhi
[Bildquelle: Ted Mathys
/ The Advocacy Project. --
http://www.flickr.com/photos/advocacy_project/3638212826/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
दृश् - dṛś f.: Sehen, Blick, Auge
Abb.: दृशौ । Schauspielerin Genelia D'Souza, 2008
[Bildquelle:
Bollywood Hungama / Wikimedia. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
चक्षुस् - cakṣus n.: Sehendes, Auge, Blick, Anblick
Abb.: चक्षुषी । Stupa, Bodhnath - बौद्धनाथ, Nepal
[Bildquelle:
Steve Evans. --
http://www.flickr.com/photos/64749744@N00/3698404. -- Zugriff am 2011-02-15.
-- Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
"Das Auge besteht zu einem Drittel aus dem Schwarzen im Auge (kṛṣṇamaṇḍala), das Sehorgan (dṛṣṭi, die Pupille oder Linse) nimmt ein Siebentel des Schwarzen ein. Das Auge enthält 5 Kreise, nämlich
- die Augenwimpern,
- Augenlider,
- das Weiße (śveta),
- das Schwarze und
- die dṛṣṭi.
Es gibt 6 Verbindungsstellen (saṃdhi), nämlich
- zwischen den Augenwimpern und Augenlidern,
- zwischen den Augenlidern und dem Weißen,
- zwischen dem Weißen und Schwarzen,
- zwischen dem Schwarzen und der dṛṣṭi,
- am Augenstern (kanīnaka) und
- am äußeren Augenwinkel.
Es gibt ferner 2 Membranen (paṭala) an den Augenlidern und 4 weitere am Auge, und zwar die erste am Glaskörper (tejojala), an denen die furchtbare Krankheit timira (Star) entsteht; ihr Durchmesser beträgt insgesamt ein Fünftel der dṛṣṭi (Su. 6, 1; S- 3, 5)."
[Quelle: Jolly, Julius <1849 - 1932>: Medicin. -- Straßburg, 1901. -- (Grundriss der indo-arischen Philologie und Altertumskunde ; III. Bd., 10. Heft). -- S. 44.]
44c./d. dṛg-dṛṣṭī cāśru
netrāmbu rodanaṃ cāsram asru ca दृग्-दृष्टी चाश्रु नेत्राम्बु रोदनं चास्रम् अस्रु च ॥४४ ख॥ [Bezeichnungen für Träne:]
|
Colebrooke (1807): "A tear."
अश्रु - aśru n.: Träne
Abb.: अश्रुणी ।
[©MS-Office]
रोदन - rodana n.: Heulen, Weinen
Abb.: रोदनम् । Khajuraho -
खजुराहो,
Madhya Pradesh
[Bildquelle:
Pasupati K Pillai. --
http://www.flickr.com/photos/pasug/1920631516/. -- Zugriff am 2011-02-18. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
45a./b. apāṅgau netrayor antau kaṭākṣo 'pāṅga-darśane अपाङ्गौ नेत्रयोर् अन्तौ कटाक्षो ऽपाङ्ग-दर्शने ।४५ क। Die Enden der beiden Augen heißen अपाङ्ग - apāṅga m.: "vom Körper weggerichtet", äußerer Augenwinkel |
Colebrooke (1807): "The outer corners of the eyes."
Abb.: अपाङ्गौ
। रेणुका - Reṇukā, Mahur - माहूर, Maharashtra
[Bildquelle: Vishal Prakash Dudhane /
Wikimedia. -- GNU FDLicense]
45a./b. apāṅgau netrayor antau kaṭākṣo 'pāṅga-darśane अपाङ्गौ नेत्रयोर् अन्तौ कटाक्षो ऽपाङ्ग-दर्शने ।४५ क। Einen Blick aus den Augenwinkeln nennt man कटाक्ष - kaṭākṣa m.: "Auge hinter der Matte", verstohlener Seitenblick |
Colebrooke (1807): "A glance or side-look."
Abb.: कटाक्षः
।
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
Abb.: कटाक्षः
। Indien
[Bildquelle:
Adib Roy. --
http://www.flickr.com/photos/manunited/3765147158/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
Abb.: कटाक्षः
। Bharatanāṭyam-Tänzerin, Bangalore, Karnataka
[Bildquelle:
ram reddy. --
http://www.flickr.com/photos/rammorrison/3789310194/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung)]
45c./d. karṇa-śabdagrahau śrotraṃ śrutiḥ strī śravaṇaṃ śravaḥ कर्ण-शब्दग्रहौ श्रोत्रं श्रुतिः स्त्री श्रवणं श्रवः ॥४५ ख॥ [Bezeichnungen für Ohr:]
|
Colebrooke (1807): "An ear."
कर्ण - karṇa m.: Ohr
Abb.: कर्णः । Sigiriya - සීගිරිය,
Sri Lanka, 5. Jhdt. n. Chr.
[Bildquelle: Bernard Gagnon / Wikimedia. -- GNU FDLicense]
Abb.: कर्णौ । Prinzessin, Ajanta - अजिंठा, Maharashtra, 6./7. Jhdt. n.
Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
श्रुति - śruti f.: Gehör
Abb.: श्रुतिः । Frau eines Schreibers
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
श्रवण - śravaṇa n.: Hörorgan
Abb.: श्रवणम् । Korbmacher
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
शब्दग्रह - śabdagraha m.: Laut-Erfasser
Abb.: शब्दग्रहः । Tamil Nadu
[Bildquelle:
sowrirajan s. --
http://www.flickr.com/photos/sowri/1144968763/. -- Zugriff am 2011-02-15. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
श्रोत्र - śrotra n.: Hörorganव्
Abb.: श्रोत्रम् । Madurai -
மதுரை, Tamil Nadu
[Bildquelle:
Ajith Kumar. --
http://www.flickr.com/photos/36008503@N03/3874688849/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
श्रवस् - śravas n.: Gehör
Abb.: श्रवः । Sasan Gir (Gir Forest National Park) -
ગીર રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાન, Gujarat
[Bildquelle:
Jussi Mononen. --
http://www.flickr.com/photos/monojussi/3173700917/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
46a./b. uttamāṅgaṃ śiraḥ śīrṣaṃ mūrdhā nā mastako 'striyām उत्तमाङ्गं शिरः शीर्षं मूर्धा ना मस्तको ऽस्त्रियाम् ।४६ क। [Bezeichnungen für Kopf:]
|
Colebrooke (1807): "The head."
मूर्धन् - mūrdhan m.: Kopf, Stirn, Gipfel
1 die sechs Körperteile sind: Rumpf, 2 Beine, 2 Arme, Kopf.
Abb.: बुद्धस्य मूर्धा
। Ramoji Film City - రామోజీ ఫిల్మ్ సిటీ, Andhra Pradesh
[Bildquelle:
McKay Savage. --
http://www.flickr.com/photos/mckaysavage/3920030419/. -- Zugriff am
2011-02-18. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung)]
46c./d. cikuraḥ kuntalo vālaḥ kacaḥ keśaḥ śiroruhaḥ चिकुरः कुन्तलो वालः कचः केशः शिरोरुहः ॥४६ ख॥ [Bezeichnungen für Kopfhaar:]
|
Colebrooke (1807): "Hair."
कुन्तल - kuntala m.: Kopfhaar
Abb.: कुन्तलः । Schauspielerin Urmila Matondkar -
उर्मिला मातोंडकर
[Bildquelle:
Bollywood Hungama / Wikimedia. --
Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
केश - keśa m.: Kopfhaar, Mähne, Schweif
Abb.: केशः । Die Gläubigen stehen in Tirumala (తిరుమల),
Andhra Pradesh Schlange, um sich die Haare als Opfer scheren zu lassen. Der
Venkateswara-Tempel (తిరుమల
వెంకటేశ్వరస్వామి దేవస్థానము)
verkauft die Haare vorwiegend an Exporteure.
[Bildquelle:
daimalu. --
http://www.flickr.com/photos/dwimalu/1304932421/. -- Zugriff am 2011-02-16.
-- Creative Commons
Lizenz (Namensnenung)]
Abb.: विकेशः । Ein Gläubiger der Lord Venkateshwar seine Haare geopfert
hat, lässt sich von einem professionellen Naam-Painter das Zeichen Vishnus auf
Stirn und Nasenwurzel malen, Tirumala (తిరుమల), Andhra Pradesh
[Bildquelle:
Aditya Mopur. --
http://www.flickr.com/photos/almostinfamous/2618856536/. -- Zugriff am
2011-02-16. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
47a./b. tad-vṛnde kaiśikaṃ kaiśyam alakāś cūrṇakuntalāḥ तद्वृन्दे कैशिकं कैश्यम् अलकाश् चूर्णकुन्तलाः ।४७ क। Eine Menge von Haar nennt man:
|
Colebrooke (1807): "Head of hair."
कैशिक - kaiśika n.: gesamte Haarmasse, Haarfülle
Abb.: कैशिकम् । Rādhā, um 1650
Abb.: कैशिकम् ।
कैश्य - kaiśya n.: Haarfülle, Haarwuchs
Abb.: कैश्यम् । Toda, um 1865
[Bildquelle: Samuel Bourne (1834 - 1912)]
Abb.: कैश्यम् । "Indische Schönheit in viktorianischem Moghul-Kostüm", um
1890
[Bildquelle: Raja Lala Deen Dayal (1844 - 1905)]
47a./b. tad-vṛnde kaiśikaṃ kaiśyam alakāś cūrṇakuntalāḥ तद्वृन्दे कैशिकं कैश्यम् अलकाश् चूर्णकुन्तलाः ।४७ क। [Bezeichnungen für Locken:]
|
Colebrooke (1807): "Curle."
अलक - alaka m.: Locke
Abb.: अलकः ।
Abb.: अलकः
चूर्णकुन्तल - cūrṇakuntala m.: feinkörniges Haar, zerriebenes Haar
Abb.: चूर्णकुन्तलाः
। Gautama Buddha, Indien
[Bildquelle:
Hideyuki KAMON. --
http://www.flickr.com/photos/hyougushi/27767707/. -- Zugriff am 2011-02-18.
-- Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, share alike)]
Abb.:
चूर्णकुन्तलाः
। Kinderarbeiter, der Staub auf seinen Haaren ist Siliciumdioxid von der Bearbeitung von Edelsteinen, Khambat - ખંભાત, Gujarat
[Bildquelle: The National Labor Committee. --
http://www.flickr.com/photos/nlcnet/4399392072/. -- Zugriff am 2011-02-15.
-- Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
47c./d. te lalāṭe bhramarakāḥ kākapakṣaḥ śikhaṇḍakaḥ ते ललाटे भ्रमरकाः काकपक्षः शिखण्डकः ॥४७ ख॥ Locken auf der Stirn heißen भ्रमरक - bhramaraka m.: Strudel, Haarlocke auf der Stirn |
Colebrooke (1807): "The same on the forehead."
Es handelt sich um sog. Haarmenschen mit (leichter) Stirnbehaarung.
"Haarmenschen, Personen, die in übermäßiger Weise und an sonst haarfreien Körperstellen, namentlich über das ganze Gesicht, mit einem langen, von dem gewöhnlichen Haar verschiedenen Seiden- oder Wollhaar bedeckt sind. Obwohl solche meist erblich auftretende Überbehaarung (Hypertrichosis), wie ältere Nachrichten und Porträte bezeugen, auch früher öfters beobachtet worden ist, so wurden doch erst einige in der Neuzeit vorgekommene, besonders ausgezeichnete Fälle wissenschaftlich untersucht und beschrieben." [Quelle: Meyers großes Konversations-Lexikon. -- DVD-ROM-Ausg. Faksimile und Volltext der 6. Aufl. 1905-1909. -- Berlin : Directmedia Publ. --2003. -- 1 DVD-ROM. -- (Digitale Bibliothek ; 100). -- ISBN 3-89853-200-3. -- s.v.]
Abb.:
भ्रमरकाः । Mädchen mit behaarter Stirn, Westmikronesien
[Bildquelle: Ranke, Johannes <1836 - 1916>: Der Mensch. -- Bd. 1, 1911. -- S.
172.]
47c./d.
te lalāṭe bhramarakāḥ kākapakṣaḥ
śikhaṇḍakaḥ ते ललाटे भ्रमरकाः काकपक्षः शिखण्डकः ॥४७ ख॥ [Bezeichnungen für :]
|
Colebrooke (1807): "Locks, left at the tonsure. Interpretations differ: it is explained, three (some say, five) locks left at the solemn tonsure of children, or of the military class in particular ; or else any lock left on the head."
काकपक्ष - kākapakṣa m.: "Krähenflügel", "Locken an den Schläfen von Knaben und Jünglingen" (PW)
Abb.:
काकपक्षाः । Der Knabe Kṛṣṇa (Bālakṛṣṇa)
[Bildquelle: Daderot / Wikimedia. -- Public domain]
48a./b. kavarī keśaveśo 'tha dhammillaḥ saṃyatāḥ kacāḥ कवरी केशवेशो ऽथ धम्मिल्लः संयताः कचाः ।४८ क। [Bezeichnungen für Haarflechte:]
|
Colebrooke (1807): "A braid or tress. A mode of dressing the hair."
कवरी - kavarī f.: Haarflechte
Abb.: कवरी । Hyderabad -
హైదరాబాదు, Andhra Pradesh
[Bildquelle:
jerry dohnal. --
http://www.flickr.com/photos/jaroslavd/2845845860/. -- Zugriff am
2011-02-18. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine Bearbeitung)]
48a./b. kavarī keśaveśo 'tha dhammillaḥ saṃyatāḥ kacāḥ कवरी केशवेशो ऽथ धम्मिल्लः संयताः कचाः ।४८ क। Zusammengebundenene Haare heißen धम्मिल्ल - dhammilla m.: geflochtenes Haar |
Colebrooke (1807): "Braided hair. Tied round the head ; or with flowers intermixed, and covered with pearls &c."
Abb.: धम्मिल्लौ ।
Abb.: धमिल्लः ।
Abb.: धमिल्लः । Orissa
[Bildquelle:
Dietmut
Teijgeman-Hansen. --
http://www.flickr.com/photos/reisgekki/2753374445/. -- Zugriff am
2011-02-15. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
Abb.: धमिल्लः । Tamil-Hochzeit, Mumbai -
मुंबई,
Maharashtra
[Bildquelle:
Anand Balasubramaniam. --
http://www.flickr.com/photos/wormtongue/4254239384/. -- Zugriff am
2011-02-16. --
Creative Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, keine
Bearbeitung)]
48c./d. śikhā cūḍā keśapāśī vratinas tu saṭā jaṭā शिखा चूडा केशपाशी व्रतिनस् तु सटा जटा ॥४८ ख॥ [Bezeichnungen für das Haarbüschel auf dem geschorenen Kopf:]
|
Colebrooke (1807): "A lock left on the crown of the head."
चूडा - cūḍā f.: Scheitelhaarbüschel, Gipfel
Abb.: चूडा । Kolkata - কলকাতা,
West Bengal
[Bildquelle:
Nicolas Holzheu. --
http://www.flickr.com/photos/keep-on-moving/3019135742/. -- Zugriff am
2011-02-16. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
शिखा - śikhā f.: Haarbüschel, Haarsträhne, Pfauenkamm, Flamme, Gipfel
Abb.: शिखा । Brahmane
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
Cūḍākaraṇa
"§ 21. Cūḍākaraṇa, Caula. Im Anschluss an das annaprāśana stellen die Sūtren die Herstellung der Haartracht dar, Āpastamba lässt die Beschreibung des Upanayana vorausgehen, auf deren Einzelheiten er 16, 8 verweist. Die von den meisten vorgesehene Zeit ist das dritte Jahr nach der Geburt; doch lassen Āśvalāyana (1, 17, 1), Pāraskara,(2, 1, 4) auch den Familienbrauch gelten. Pāraskara nennt wie Vaikhānasa 3, 23 und Śāṅkhāyana auch das erste Jahr (2, 1, 1; resp. 1, 28, 4), letzterer fügt noch hinzu, dass die Zeremonie für einen Kṣatriya im fünften, für einen Vaiśya im siebenten Jahre stattfinde. Die lichte Monatshälfte und ein glückliches Nakṣatra hebt Hiraṇyakeśin 2, 6, 2 hervor. Āpastamba schreibt als Gestirn Punarvasū vor (16, 3). Die erforderlichen Utensilien sind nach Gobhila (2, 9, 4), der sie am vollständigsten aufzählt, 21 Darbhabüschel, ein Bronzegefäß mit heißem Wasser, ein Messer von Udumbaraholz oder ein Spiegel, die im Süden niedergelegt werden; dabei steht ein Barbier mit einem Messer in der Hand. In den Norden kommen Kuhdünger (nach Kauśika 53, 10 wird daraus ein Topf gemacht, den ein befreundeter Brahmane hält), ein Gericht von Reis und Sesam, mehr oder weniger gekocht. Etwas anders Śāṅkhāyana 1, 28, 6. Vor dem Hause wird auf einer mit Kuhmist bestrichenen Fläche Feuer angelegt (Gobhila 2, 9, 2; Śāṅkhāyana 1, 28, 5; Hiraṇyakeśin 2, 6, 2; Āpastamba 16, 5) und vor das Feuer werden Schalen hingesetzt, die der Reihe nach mit Reis, Gerste, Bohnen und Sesam gefüllt sind. Der Knabe wird, in reine Gewänder gekleidet, von der Mutter hinter dem Feuer auf den Schoß genommen (Pāraskara 2, 1, 5. Āśvalāyana 1, 17, 2). Einige Vorschriften über die Stellung der Personen sind nicht von Belang. Warmes und kaltes Wasser wird zusammengegossen (Āśvalāyana 1, 17, 6; Pāraskara 2, 1, 6; Hiraṇyakeśin 2, 6, 5; Āpastamba 16, 8 und 10, 5); nach Pāraskara 2, 1, 8 noch frische Butter, oder geschmolzene Butter oder saure Milch (cf. auch Āśvalāyana 1, 17, 7). Die Haare werden befeuchtet, zunächst die rechte Haarflechte, dann Kuśastengel genommen und in bestimmt vorgesehener Weise zwischen die Haare gelegt. In den Einzelheiten weichen unsere Texte ab. »Einige« benutzen, wie Śāṅkhāyana 1, 28, 10 sagt, einen Stachelschweinstachel zum Ordnen des Haares. Diese »Einige« sind Pāraskara 2, 1, 10 und Āpastamba 16, 6 (woraus nicht folgt, dass der jetzige Text beider Werke Śāṅkhāyana vorgelegen hat). Letzterer schreibt noch 3 Darbhabüschel und ein Bündel unreifer Udumbara-Früchte zu dem Zwecke vor. Gobhila eigen ist die Benutzung zweier Messer, des hölzernen und eisernen, die in folgender Weise verwendet werden. In die rechte Flechte die Darbhahalme niederdrückend, ergreift er mit der Rechten das Udumbaramesser oder den Spiegel, legt es darauf nieder mit »o Axt verletze nicht«. Dreimal stößt er es, ohne zu schneiden, vorwärts, einmal mit dem Spruch: »Womit Pūṣan Bṛhaspati's«, zweimal leise. Dann erst schneidet er mit dem eisernen (āyasa) die Haare. Die andern kennen nur das letztere, auch als lauha oder lohakṣura (Āśvalāyana 1, 17, 9; Śāṅkhāyana 1, 28, 14) bezeichnet. Auf das Abschneiden der rechten Haarlocke folgt das des Hinterkopfhaares und der linken Haarlocke. Die abgeschnittenen Haare werden mit den Kuśaschoßen jedesmal auf den Kuhmist geworfen oder erst der Mutter gegeben (Āśvalāyana 1, 17, 11), die sie dahin wirft. Am Schluss werden sie damit zusammen fortgeschafft und im Kuhstall, in einem Wasserpfuhl, in der Nähe des Wassers, im Walde, bei einem Udumbarabaum, auf einem pflanzenreichen Platz vergraben oder auf Darbhagras gelegt. Das Messer wird abgewischt und hingelegt; nach einem (nicht ganz deutlichen) Sūtra darf der Barbier es drei Tage lang nicht verwenden (Hiraṇyakeśin 2, 6, 10). Alle Handlungen geschehen mit Sprüchen bei Knaben, ohne Spruche bei Mädchen (Śāṅkhāyana 1, 28, 22, Gobhila 2, 9, 23. 24). Nach dem Scheren (Āpastamba 16, 11) wird das Haar geordnet nach dem Brauch der Familie oder auch yatharṣi (Hiraṇyakeśin 2, 6, 11, Āpastamba 16, 6. Vaikhānasa 3, 23). Die Kommentare erklären den letzteren Ausdruck dahin, dass man so viele Śikhās mache als beim Pravara Ṛṣi's genannt werden, also eine für den, der einen Ṛṣi in seiner Ahnenliste nennt, zwei für den, der zwei hat u. s. w. Ein Kommentar gibt auch an, wie die Śikhās anzubringen sind. Soll nur eine sein, dann mitten auf dem Kopf, bei zweien eine mitten, eine vorn; bei dreien hinten, mitten und vorn, oder rechts, in der Mitte oder links u. s. w. Am Ende der Zeremonie erhält der Brahmane (ācārya Pāraskara 2, 1, 23) ein beliebiges Geschenk, nach Gobhila 2, 9, 29 eine Kuh u. s. w.; der Barbier empfängt nach Śāṅkhāyana i, 28, 24 die Gefäße mit den verschiedenen Samen, nach Hiraṇyakeśin 2, 6, 14 Reis mit Butter. Die Eltern reichen (nach Kauśika) einander dreimal den Knaben.
Litt. Gerini, Chulakantamaṅgala or the tonsure Ceremony as performed in Siam. Bangkok 1893 (preface vom 6. März 1895); verfolgt die Geschichte der Tonsur in Siam von ihrer Einführung dort durch brahmanische Einwanderung an."
[Quelle: Hillebrandt, Alfred <1853-1927>: Ritual-Litteratur, vedische Opfer und Zauber. --Strassburg, Trübner 1897. -- 199 S. -- (Grundriss der indo-arischen Philologie und Altertumskunde ; III,2). -- S. 49f.]
Siehe:
Payer, Alois <1944 - >: Manusmṛti. -- Kapitel 2. -- 2. Vers 26 - 35. -- http://www.payer.de/manu/manu02026.htm
48c./d. śikhā cūḍā keśapāśī vratinas tu saṭā jaṭā शिखा चूडा केशपाशी व्रतिनस् तु सटा जटा ॥४८ ख॥ Die Haartracht eines Asketen heißt:
|
Colebrooke (1807): "An ascetic's slotted hair."
सटा - saṭā f.: Mähne, Haarflechte, Borste
Abb.: सटा । Asket, Ajanta - अजिंठा, Maharashtra, 6./7. Jhdt. n.
Chr.
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
Abb.: सटा ।
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
जटा - jaṭā f.: Haarflechte von Asketen und Trauernden
Abb.: जटा ।
Varanasi, Uttar Pradesh, 1856
[Bildquelle: Robert Schlagintweit (1833 - 1885)]
Abb.: जटा । Bodhgaya -
बोधगया,
Bihar
[Bildquelle: glowform. --
http://www.flickr.com/photos/glowform/5229661416/. -- Zugriff am 2011-02-15.
-- Creative Commons
Lizenz (Namensnennung)]
Abb.: जटा । Delhi
[Bildquelle:
David Gil. --
http://www.flickr.com/photos/deivis/2240389456/. -- Zugriff am 2011-02-15.
-- Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, share alike)]
49a./b. veṇiḥ praveṇiḥ śīrṣaṇya-śirasyau viśade kace वेणिः प्रवेणिः शीर्षण्य-शिरस्यौ विशदे कचे ।४९ क। [Bezeichnungen für schlichte Haartracht:]
|
Colebrooke (1807): "Unornamented hair. As worn by women in the absence of their husbands."
Abb.: वेणिः । Witwe, Goa
[Bildquelle:
Anne
Roberts. --
http://www.flickr.com/photos/pondspider/4390659647/. -- Zugriff am
2011-02-16. --
Creative
Commons Lizenz (Namensnennung, keine kommerzielle Nutzung, share alike)]
49a./b. veṇiḥ praveṇiḥ śīrṣaṇya-śirasyau viśade kace वेणिः प्रवेणिः शीर्षण्य-शिरस्यौ विशदे कचे ।४९ क। Bezeichnungen für klares Haar:
|
Colebrooke (1807): "Clean and unentangled hair."
शीर्षण्य - śīrṣaṇya m.: am Kopf Befindliches
Abb.:
शीर्षण्यः
। Töpfer-Frau
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
49c./d. pāśaḥ pakṣaś ca hastaś ca kalāpārthāḥ kacāt pare पाशः पक्षश् च हस्तश् च कलापार्थाः कचात् परे ॥४९ ख॥ Bezeichnungen für teuren Schmuck über dem Haar:
|
Colebrooke (1807): "Much, or ornamented hair. The terms are used in composition with one signifying hair ; as केशपाशः &c."
Abb.: केशपाशः । Sigiriya - සීගිරිය, Sri Lanka, 5. Jhdt. n. Chr.
[Bildquelle: Bernard Gagnon / Wikimedia. -- GNU FDLicense]
50a./b. tanūruhaṃ roma loma tad-vṛddhau śmaśru puṃmukhe तनूरुहं रोम लोम तद्-वृद्धौ श्मश्रु पुंमुखे ।५० क। Bezeichnungen für Körperhaar:
|
Colebrooke (1807): "Hair of the body."
लोमन् - loman n.: Körperhaar
Abb.: लोम ।
[Bildquelle: Slanta / Wikimedia. -- GNU FDLicense]
तनूरुह - tanūruha n.: Körperbewuchs
Abb.: तनूरुहम् । Mohandas Karamchand Gandhi -
મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી
(1869 - 1948), Mumbai -
मुंबई,
1942
[Bildquelle: Wikimedia. -- Public domain]
50a./b. tanūruhaṃ roma loma tad-vṛddhau śmaśru puṃmukhe तनूरुहं रोम लोम तद्-वृद्धौ श्मश्रु पुंमुखे ।५० क। Körperhaar, das im Gesicht von Männern wächst, heißt श्मश्रु - śmaśru n.: Schnurrbart, Bart |
Colebrooke (1807): "The beard."
Abb.: श्मश्रु
। Balamitra und Gemahlin, um 1400
[Bildquelle: zeno.org. -- gemeinfrei]
Abb.:
श्मश्रु
। Kanaresischer Brahmane
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
Abb.:
श्मश्रु
। Buchhalter (Mahratte)
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
Abb.:
श्मश्रु
। Herold
[Bildquelle: Vardapillai, 1837]
Abb.: श्मश्रूणि
। Sir Jayaji Rao Sindhia, Maharadscha von Gwalior - ग्वालियर,
mit Aufsehern, 1882
[Bildquelle: Raja Lala Deen Dayal (1844 - 1905)]
Abb.: श्मश्रु
। Prinz, 1888
[Bildquelle: Raja Lala Deen Dayal (1844 - 1905)]
Abb.: श्मश्रु
। Astrologe, 1892
[Bildquelle: Raja Lala Deen Dayal (1844 - 1905)]
Keśānta - Bartscher-Zeremonie
"§ 23. Godāna, Keśānta. Das »Bartscheren« wird von, den Sūtren mit grosser Übereinstimmung in das 16. Lebensjahr verlegt. Śāṅkhāyana nennt daneben noch das 18. (28, 20), und auf den Familienbrauch verweist noch Pāraskara 2, 1, 4. Ein Kommentar zitiert ergänzend die Vorschriften Manu's, wonach der Keśānta für den Rājanya im 22., für den Vaiśya im 24. Lebensjahre eintritt (2, 65). Im Übrigen ist das Ritual fast dasselbe wie beim Cūdākaraṇa (Āśvalāyana 1, 18,1i; Śāṅkhāyana 1, 28, 19; Gobhila 3, 1, 2). Die wesentlichsten Abweichungen fasst Āśvalāyana 1, 18, 3 ff. (auch Kauśika 54, 16 ff.) zusammen. Einige sind durch die Natur der Sache geboten, so die Veränderungen in den Sprüchen, in denen für das Wort »Haar« natürlich »Bart« einzusetzen ist. Der an den Barbier gegebene Befehl erstreckt sich auf die Anordnung von Haar, Bart, Körperhaar und Nägeln. Śāṅkhāyana 1, 28, 18 spricht von dem Scheren der beiden Achselgruben beim Bartscheren. Nach Hiraṇyakeśin 2, 6, 16 schert er die Śikhā mit ab, nach einigen aber (17) nicht. Gobhila 3, 1, 4 sagt, dass der Schüler selbst Haar und Bart und sein Körperhaar scheren lasse. Die übliche Dakṣiṇā sind hier Rinder; eine Kuh Pāraskara 2, 1, 24; ein Rinderpaar Āśvalāyana 1, 18, 8. Umständlicher ist Gobhila, der für einen Brāhmaṇa ein Paar Rinder, für einen Kṣatriya ein Paar Rosse, für einen Vaiśya ein Paar Schafe zu geben vorschreibt; der Barbier soll einen Bock erhalten (3, 1, 5—9). Der Zeremonie folgen Observanzen. Nach Pāraskara soll der Jüngling ein Jahr lang oder zwölf Tage oder sechs oder wenigstens drei Keuschheit bewahren und sein Haar nicht scheren (2, 1, 25; s. auch Āśvalāyana 1, 18, 9 und 1, 22, 22). Nochmals wird das Haar- und Bartschneiden später beim samāvartana erwähnt."
[Quelle: Hillebrandt, Alfred <1853-1927>: Ritual-Litteratur, vedische Opfer und Zauber. --Strassburg, Trübner 1897. -- 199 S. -- (Grundriss der indo-arischen Philologie und Altertumskunde ; III,2). -- S. 50.]
Siehe:
Payer, Alois <1944 - >: Manusmṛti. -- Kapitel 2. -- 4. Vers 65 - 88. -- http://www.payer.de/manu/manu02065.htm
Zu 12. manuṣyavargaḥ III. Vers 1 - 11 (Schmuck)